Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility

Blijf op de hoogte

Overzicht

Vertrouwen in uitvoeringsorganisaties

White paper 12 Dec 2022

6 wetenschappelijke bouwstenen

De Rijksoverheid kent een tweehonderdtal uitvoeringsorganisaties die landelijk werken. Ze komen in allerlei vormen en soorten maar hebben gemeen dat ze in het leven zijn geroepen om één of meer wetten of andere beleidssystemen tot uitvoering te brengen en hun inkomsten ontvangen via het ministerie waaronder ze vallen.

Bij internationale vergelijkingen scoort Nederland nog steeds relatief hoog qua vertrouwen in de overheid, maar recent zijn er verschillende situaties geweest (de toeslagenaffaire bij uitstek, maar ook voorvallen bij UWV, CBR, SVB) die het vertrouwen in uitvoeringsorganisaties onder druk zetten en die een dalende trend van vertrouwen in deze instituten begrijpelijk maken. Waar rond en na de coronaperiode onderling vertrouwen in veel instituties gelijk bleef of zelfs groeide, was er opnieuw een duidelijk daling in vertrouwen in politiek en parlement na corona waar te nemen (zie bijvoorbeeld CBS, 2022; NOS, 2022).

Er zijn verschillende analyses vanuit de praktijk gemaakt en verschillende oplossingen naar voren geschoven om het vertrouwen in deze systemen weer te laten toenemen. In deze white paper toetsen we die analyses en oplossingen aan de hand van de wetenschappelijke literatuur over het bouwen van systeemvertrouwen. Die literatuur reikt zes bouwstenen aan.

Naast de wetenschappelijke literatuur, maakt deze white paper gebruik van twee andere bronnen om de analyses en oplossingen aan te toetsten. Ten eerste: informatie die opgehaald is op het kennisevent van Sioo en Boer & Croon op 9 juni 2022: ‘Vertrouwen in uitvoeringsorganisaties’ en de voorbereiding met de sprekers hierop: Roel in ’t Veld, Marjolein ten Kroode en Tof Thissen, Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van interviews uit kranten van vooraanstaande stemmen in dit debat.

6 wetenschappelijke bouwstenen

De Rijksoverheid kent een tweehonderdtal uitvoeringsorganisaties die landelijk werken. Ze komen in allerlei vormen en soorten maar hebben gemeen dat ze in het leven zijn geroepen om één of meer wetten of andere beleidssystemen tot uitvoering te brengen en hun inkomsten ontvangen via het ministerie waaronder ze vallen.

Bij internationale vergelijkingen scoort Nederland nog steeds relatief hoog qua vertrouwen in de overheid, maar recent zijn er verschillende situaties geweest (de toeslagenaffaire bij uitstek, maar ook voorvallen bij UWV, CBR, SVB) die het vertrouwen in uitvoeringsorganisaties onder druk zetten en die een dalende trend van vertrouwen in deze instituten begrijpelijk maken. Waar rond en na de coronaperiode onderling vertrouwen in veel instituties gelijk bleef of zelfs groeide, was er opnieuw een duidelijk daling in vertrouwen in politiek en parlement na corona waar te nemen (zie bijvoorbeeld CBS, 2022; NOS, 2022).

Er zijn verschillende analyses vanuit de praktijk gemaakt en verschillende oplossingen naar voren geschoven om het vertrouwen in deze systemen weer te laten toenemen. In deze white paper toetsen we die analyses en oplossingen aan de hand van de wetenschappelijke literatuur over het bouwen van systeemvertrouwen. Die literatuur reikt zes bouwstenen aan.

Naast de wetenschappelijke literatuur, maakt deze white paper gebruik van twee andere bronnen om de analyses en oplossingen aan te toetsten. Ten eerste: informatie die opgehaald is op het kennisevent van Sioo en Boer & Croon op 9 juni 2022: ‘Vertrouwen in uitvoeringsorganisaties’ en de voorbereiding met de sprekers hierop: Roel in ’t Veld, Marjolein ten Kroode en Tof Thissen, Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van interviews uit kranten van vooraanstaande stemmen in dit debat.