Om een podium te bieden aan de vele boeken die in ons netwerk tot stand komen, is Sioo’s boekenplank in het leven geroepen, een blogrubriek over boeken uit ons rijke netwerk van docenten en experts. In deze editie vertelt Brechtje Kessener over haar boek Je zal er maar werken. Organiseren begrijpen, organisaties ontwerpen.
In de dynamische wereld van organisatieveranderingen brengt Brechtje Kessener, een ervaren adviseur en Sioo-docent, ons dichter bij de organisatiekundige kant van ons vak met haar aankomende boek, “Je zal er maar werken. Organiseren begrijpen, organisaties ontwerpen”. Dit werk is niet slechts een boek; het is een manifestatie van een leven lang leren en een uitnodiging aan ons allemaal om bewuster te organiseren en te ontwerpen.
Een persoonlijke en professionele zoektocht
Brechtje’s proces naar dit boek begon jaren geleden. Al een tijdje als organisatieadviseur actief en flink veranderkundig geschoold vroeg ze zich steeds vaker af hoe we zeker weten of de beoogde verandering ook echt zou helpen. Hoe weten we of de nieuwe organisatie beter is dan de oude? Ze ging op zoek maar vond geen adequate antwoorden. ‘Als er geen opleiding is die antwoord geeft op je vragen, dan maak die maar’ was de reactie van Jaap Boonstra, destijds rector van Sioo en leidinggevende van Brechtje. In 2010 startte ze de masteropleiding Designing Complex Organizations en zocht verder met een scala van organisatiekundige docenten en de deelnemers. Sindsdien, ook nadat de opleiding stopte, reflecteert Brechtje op haar eigen werk en dat van deelnemers en collega’s. Ze heeft een promotietraject overwogen maar de academische vormvereisten maakten het lastiger om allerlei disciplines te combineren, iets wat ze juist de essentie van het ontwerpen ziet. Dus schreef ze vooral voor zichzelf, om haar gedachten te ordenen, uit te diepen en zich te verhouden tot andere organisatiekundige denkers.
Het maakproces
Het schrijfproces was dus eigenlijk al begonnen in 2010. Zo’n 1,5 jaar geleden dacht ze wel klaar te zijn met leren door te schrijven. Collega’s en deelnemers daagden haar uit haar inzichten te publiceren. Ze zocht en vond een uitgever. Al had ze haar beelden wel scherp, al die verschillende stukjes over verschillende periodes heen verbinden en het logisch navolgbaar verwoorden was nog een hele klus. En dat bleek opnieuw heel leerzaam. Ook wilde ze nog een heel aantal casussen opnemen. ‘Het is namelijk nooit hetzelfde en het gaat altijd anders, dus moeten er veel voorbeelden in van hoe je dit gedachtengoed kan gebruiken’, licht ze toe. Op het moment dat we haar spreken, is ze nog druk bezig met de drukproeven en de kaft. Het boek komt in juni uit.
Waarom ‘Je zal er maar werken. Organiseren begrijpen, organisaties ontwerpen’?
‘En waarom dan deze titel?’, vragen we haar. Dat weet ze mooi toe te lichten. Brechtje ziet nog heel veel organisaties die onhandig zijn georganiseerd. Niet heel gek – want goed ontwerpen is niet gemakkelijk en in de waan van de dag wordt de organisatie voortdurend een beetje aangepast, maar toch. Je zal er maar werken! ‘Wat je overigens ook positief kan lezen’, vult Brechtje aan, ‘want er zijn ook supergave organisaties waar je graag zou willen werken.’
En de subtitel dan? Nou die vertelt eigenlijk precies waar het boek over gaat. Een deel gaat over het begrijpen waarom het gaat zoals het gaat in een organisatie. Je kan namelijk pas een effectieve organisatie ontwerpen als je haar werkzaamheid begrijpt. ‘Systeemdenken en ontwerpdenken vormen daarvoor een hele sterke basis’, vertelt Brechtje. ‘Die helpen om de complexiteit van het doorlopende organiseren te snappen de achterliggende patronen en ontwerpprincipes te zien. Pas als je die herkent kan je gericht patronen beïnvloeden en ontwerpprincipes anders inzetten.’
Voor wie is dit boek?
Dit boek is geschreven voor iedereen die met organiseren bezig is: adviseurs, managers, beleidsmakers en meer. ‘Want organiseren gebeurt voortdurend’, merkt Kessener op, ‘door iedereen die invloed heeft op de wijze waarop je met elkaar aan het organiseren bent.’ Haar boodschap is dat we allemaal een rol spelen in de vorming van onze werkomgevingen en dat een dieper begrip van organisatieontwerp kan leiden tot meer betekenisvolle en effectieve organisaties.
Uitnodiging tot bewuster organiseren
Met het boek hoopt Brechtje lezers te inspireren tot een bewustere benadering van organisatieontwerp. Een benadering waar breder wordt gekeken dan de hark / het organogram. Een manier van ontwerpen waarbij alle deelsystemen en onderlinge relaties daartussen in beschouwing worden genomen; zowel de structuur (mensen en middelen), de architectuur (primaire en regelprocessen) en de cultuur (betekenissen betrekkingen). En dat het ontwerp van de interne organisatie in relatie wordt gebracht met de functies die de organisatie voor klanten, werknemers en alle andere relevante partijen in haar omgeving vervult.
Kijk verder dan de oppervlakte!
Brechtje nodigt ons uit om verder te kijken dan de hark en organisaties echt te begrijpen alvorens te gaan veranderen. Het boek biedt geen nieuw organisatieconcept wat je kan implementeren. Het biedt geen kant-en-klare antwoorden maar nodigt uit tot kritisch denken over hoe we organisaties vormgeven en hoe deze vormgeving ons werk en onze relaties beïnvloedt. Haar boek is een pleidooi voor een holistische benadering, waarbij de nadruk ligt op de interactie tussen de verschillende aspecten en delen van een organisatie en naar de relaties tussen organisatie en omgeving. “Je zal er maar werken” dient als kompas voor iedereen die in de complexe wereld van organisaties wil navigeren en organisaties wil vormgeven.
Brechtje Kessener adviseert en begeleidt maatschappelijke organisaties bij ontwerp en ontwikkeling en is vooral actief als docent en leerbegeleider in de volgende Sioo-programma’s:
Winter/Summerschool Systeemdenken in de praktijk
en
Workshop Organisatiekunde 2
Haar boek bestellen? Het boek ‘Je zal er maar werken’ is half juni 2024 uitgekomen.
Je zal er maar werken. Organiseren begrijpen, organisaties ontwerpen.
Acco Uitgeverij – Website: www.accouitgeverij.nl
ISBN 978-94-92398-65-9
Om een podium te bieden aan de vele boeken die in ons netwerk tot stand komen, is Sioo’s boekenplank in het leven geroepen, een blogrubriek over boeken uit ons rijke netwerk van docenten en experts. In deze editie vertelt Brechtje Kessener over haar boek Je zal er maar werken. Organiseren begrijpen, organisaties ontwerpen.
In de dynamische wereld van organisatieveranderingen brengt Brechtje Kessener, een ervaren adviseur en Sioo-docent, ons dichter bij de organisatiekundige kant van ons vak met haar aankomende boek, “Je zal er maar werken. Organiseren begrijpen, organisaties ontwerpen”. Dit werk is niet slechts een boek; het is een manifestatie van een leven lang leren en een uitnodiging aan ons allemaal om bewuster te organiseren en te ontwerpen.
Een persoonlijke en professionele zoektocht
Brechtje’s proces naar dit boek begon jaren geleden. Al een tijdje als organisatieadviseur actief en flink veranderkundig geschoold vroeg ze zich steeds vaker af hoe we zeker weten of de beoogde verandering ook echt zou helpen. Hoe weten we of de nieuwe organisatie beter is dan de oude? Ze ging op zoek maar vond geen adequate antwoorden. ‘Als er geen opleiding is die antwoord geeft op je vragen, dan maak die maar’ was de reactie van Jaap Boonstra, destijds rector van Sioo en leidinggevende van Brechtje. In 2010 startte ze de masteropleiding Designing Complex Organizations en zocht verder met een scala van organisatiekundige docenten en de deelnemers. Sindsdien, ook nadat de opleiding stopte, reflecteert Brechtje op haar eigen werk en dat van deelnemers en collega’s. Ze heeft een promotietraject overwogen maar de academische vormvereisten maakten het lastiger om allerlei disciplines te combineren, iets wat ze juist de essentie van het ontwerpen ziet. Dus schreef ze vooral voor zichzelf, om haar gedachten te ordenen, uit te diepen en zich te verhouden tot andere organisatiekundige denkers.
Het maakproces
Het schrijfproces was dus eigenlijk al begonnen in 2010. Zo’n 1,5 jaar geleden dacht ze wel klaar te zijn met leren door te schrijven. Collega’s en deelnemers daagden haar uit haar inzichten te publiceren. Ze zocht en vond een uitgever. Al had ze haar beelden wel scherp, al die verschillende stukjes over verschillende periodes heen verbinden en het logisch navolgbaar verwoorden was nog een hele klus. En dat bleek opnieuw heel leerzaam. Ook wilde ze nog een heel aantal casussen opnemen. ‘Het is namelijk nooit hetzelfde en het gaat altijd anders, dus moeten er veel voorbeelden in van hoe je dit gedachtengoed kan gebruiken’, licht ze toe. Op het moment dat we haar spreken, is ze nog druk bezig met de drukproeven en de kaft. Het boek komt in juni uit.
Waarom ‘Je zal er maar werken. Organiseren begrijpen, organisaties ontwerpen’?
‘En waarom dan deze titel?’, vragen we haar. Dat weet ze mooi toe te lichten. Brechtje ziet nog heel veel organisaties die onhandig zijn georganiseerd. Niet heel gek – want goed ontwerpen is niet gemakkelijk en in de waan van de dag wordt de organisatie voortdurend een beetje aangepast, maar toch. Je zal er maar werken! ‘Wat je overigens ook positief kan lezen’, vult Brechtje aan, ‘want er zijn ook supergave organisaties waar je graag zou willen werken.’
En de subtitel dan? Nou die vertelt eigenlijk precies waar het boek over gaat. Een deel gaat over het begrijpen waarom het gaat zoals het gaat in een organisatie. Je kan namelijk pas een effectieve organisatie ontwerpen als je haar werkzaamheid begrijpt. ‘Systeemdenken en ontwerpdenken vormen daarvoor een hele sterke basis’, vertelt Brechtje. ‘Die helpen om de complexiteit van het doorlopende organiseren te snappen de achterliggende patronen en ontwerpprincipes te zien. Pas als je die herkent kan je gericht patronen beïnvloeden en ontwerpprincipes anders inzetten.’
Voor wie is dit boek?
Dit boek is geschreven voor iedereen die met organiseren bezig is: adviseurs, managers, beleidsmakers en meer. ‘Want organiseren gebeurt voortdurend’, merkt Kessener op, ‘door iedereen die invloed heeft op de wijze waarop je met elkaar aan het organiseren bent.’ Haar boodschap is dat we allemaal een rol spelen in de vorming van onze werkomgevingen en dat een dieper begrip van organisatieontwerp kan leiden tot meer betekenisvolle en effectieve organisaties.
Uitnodiging tot bewuster organiseren
Met het boek hoopt Brechtje lezers te inspireren tot een bewustere benadering van organisatieontwerp. Een benadering waar breder wordt gekeken dan de hark / het organogram. Een manier van ontwerpen waarbij alle deelsystemen en onderlinge relaties daartussen in beschouwing worden genomen; zowel de structuur (mensen en middelen), de architectuur (primaire en regelprocessen) en de cultuur (betekenissen betrekkingen). En dat het ontwerp van de interne organisatie in relatie wordt gebracht met de functies die de organisatie voor klanten, werknemers en alle andere relevante partijen in haar omgeving vervult.
Kijk verder dan de oppervlakte!
Brechtje nodigt ons uit om verder te kijken dan de hark en organisaties echt te begrijpen alvorens te gaan veranderen. Het boek biedt geen nieuw organisatieconcept wat je kan implementeren. Het biedt geen kant-en-klare antwoorden maar nodigt uit tot kritisch denken over hoe we organisaties vormgeven en hoe deze vormgeving ons werk en onze relaties beïnvloedt. Haar boek is een pleidooi voor een holistische benadering, waarbij de nadruk ligt op de interactie tussen de verschillende aspecten en delen van een organisatie en naar de relaties tussen organisatie en omgeving. “Je zal er maar werken” dient als kompas voor iedereen die in de complexe wereld van organisaties wil navigeren en organisaties wil vormgeven.
Brechtje Kessener adviseert en begeleidt maatschappelijke organisaties bij ontwerp en ontwikkeling en is vooral actief als docent en leerbegeleider in de volgende Sioo-programma’s:
Winter/Summerschool Systeemdenken in de praktijk
en
Workshop Organisatiekunde 2
Haar boek bestellen? Het boek ‘Je zal er maar werken’ is half juni 2024 uitgekomen.
Je zal er maar werken. Organiseren begrijpen, organisaties ontwerpen.
Acco Uitgeverij – Website: www.accouitgeverij.nl
ISBN 978-94-92398-65-9