Interview rond het Ontwikkelprogramma bij het Slingeland Ziekenhuis
In het voorjaar van 2022 zijn het Slingeland Ziekenhuis en Sioo een bijzondere samenwerking gestart met het Ontwikkelprogramma. Angélique Triesscheijn (programmamanager Sioo) ging in gesprek met Irene van Schriek, Directeur Zorgbedrijf en Bouchra Heuten – Ghandi, Hoofd Human Resource en Ontwikkeling, beiden van het Slingeland Ziekenhuis. En met Sioo-collega Francine Lameris, programmamanager.
Over de ontwikkeling én uitvoering van dit programma zullen we regelmatig publiceren. Dit interview is het eerste in een reeks van verhalen. Dit eerste verhaal gaat vooral over hoe bij het ontwerpen van en ook ín het programma er grote betrokkenheid is van management en medewerkers. En beschrijft ook al wat van de opbouw van de eerste fase van het programma.
Ziekenhuizen werken continu aan vernieuwing en verandering. Hoe is dat bij het Slingeland Ziekenhuis, welke plek heeft dit Ontwikkelprogramma daarin?
Irene vertelt: “Aanleiding voor het opstarten van een programma gericht op medewerkers en op gedrag, zijn de uitdagingen die wij op ons af zien komen en het besef dat dat vraagt om aanpassing van gedrag van ons allemaal. Het Ontwikkelprogramma is een van de drie belangrijke programma’s die we momenteel in het Slingeland Ziekenhuis doen. De andere twee zijn Nieuwbouw en Transformatie & Innovatie (T&I). Deze drie programma’s werken aan eenzelfde doel: handen en voeten geven aan onze Koers. De drie programma’s zijn verbonden met elkaar: voor de nieuwbouw is gekozen voor een campusmodel waarin ook partners uit de keten een plek krijgen. T&I gaat over processen ten behoeve van innovatie en samenwerking onderling en in de keten. Dit is nodig om succesvol de nieuwbouw te betrekken, maar is uiteraard breder dan dat. En het gaat om continuïteit en toekomstbestendigheid. Het Ontwikkelprogramma is dus gericht op de mensen die de nieuwe processen in de nieuwbouw werkend maken. Het programma geeft iedereen in het Slingeland Ziekenhuis de kans om zich het nieuwe werken eigen te maken, maar ook om het mee vorm te geven en bij te dragen.“
Dit programma heet het Ontwikkelprogramma. Hoe kwamen jullie op deze naam?
Bouchra pakt het woord: “Dit is een programma voor álle medewerkers en medisch specialisten van het Slingeland Ziekenhuis. Want als we future fit en wendbaar willen zijn, dan gaat dat ons allemaal aan. Iedereen kan daarin persoonlijk leiderschap oppakken. Daarom is het dus niet een leiderschapsprogramma, maar een programma voor de ontwikkeling van ons allemaal. Vandaar Ontwikkelprogramma.”
Wat is jullie rol in het Ontwikkelprogramma?
Irene: “Bouchra, Francine en ik zijn samen met collega Sjoerd Reinders, medisch directeur, cardioloog en MSC bestuurslid, de ontwerpgroep die het Ontwikkelprogramma steeds een stap verder brengt. We brengen ieder onze eigen invalshoek in: Bouchra de HR-kant, Sjoerd de medisch specialistische invalshoek en ik vanuit het Zorgbedrijf de businesskant van het Slingeland Ziekenhuis. Francine brengt de Sioo-expertise op het gebied van ontwikkelen en veranderen in.”
Bouchra: “Ik vind dit een mooie combi. Meestal worden dit soort programma’s als het ware uitgerold vanuit HR. In dit traject zit de kracht in de nauwe samenwerking met de business, met de zorg zelf. En Francine betrekt natuurlijk haar collega’s van Sioo: Reinout van Asbeck en Rob Vinke zijn daarin de rode draad. Verder zijn er experts betrokken zoals nu Jesse Segers van Sioo voor leiderschap, Philip Idenburg van Bebright voor transformatie en innovatie in de zorg, Nikki Willems van CommonEye voor thema’s op het gebied van samenwerking, er is een heel team betrokken. Zeker ook intern; daarover later meer.”
Hoe zijn jullie te werk gegaan bij het ontwerpen van dit programma?
Bouchra: “We zijn met de ontwerpgroep van scratch af aan begonnen. Dat is ook wel de reden dat we voor Sioo hebben gekozen, het sprak ons aan dat jullie in cocreatie met ons het programma zouden ontwerpen. We hebben een lege brown paper opgehangen en daarop hebben we samen met Francine en Reinout de contouren van het ontwikkelproces vormgegeven. De eerste stappen en fasen van het programma werden toen al zichtbaar. En toen ontstond ook het idee van een programma voor iedereen en dus Ontwikkelprogramma. De eerste stap was het actief delen en laden van de koers van het Slingeland Ziekenhuis. We bedachten ook dat we het programma stap voor stap, iteratief, wilden ontwerpen en uitvoeren. Steeds tussentijds reflecteren op waar we staan, hoe wordt het ontvangen en waar ligt de behoefte en dan doorontwerpen en verder uitvoeren. We zijn destijds gestart met een grotere ontwerpgroep. Reflecterend op ons eigen werk, merkten we dat we onszelf anders moesten organiseren om snelheid en slagkracht te behouden. Nu schakelen we onderling. En bespreken we output en voorstellen met een klankbordgroep. Dat werkt erg goed. De klankbordgroep is inmiddels een brede vertegenwoordiging van echt alle geledingen van het huis: zoals communicatie, bestuur, medisch specialisten, verpleegkundigen, managers. En daaromheen is inmiddels een collectief van stakeholders die op hun beurt ook weer trekkers zijn naar hun achterban. Zij denken en doen goed mee en zijn tegelijk ambassadeurs van het Ontwikkelprogramma geworden. Dus de coalitie wordt steeds groter en dat was precies de bedoeling!”
Hoe is dat voor jou, Francine? Wat vind je kenmerkend aan deze wijze van ontwerpen?
Francine: “Nou, ik moet wel bekennen dat ik altijd een voorstander ben van kijken naar wat nodig is en dat er tijd en dialoog voor nodig is om dat uit te vinden. Dat gaat niet op één dag. En dat moet je samen doen. En dan is het heel fijn dat het Slingeland waar we mee samenwerken daar ook helemaal achter staat. In andere omgevingen is het wel eens nodig om, vanuit meer houvast, te starten met een conceptprogramma. Dat bij te stellen en zo tot een programma te komen dat van start tot finish al is ontworpen en een jaar of anderhalf jaar vooruit is gepland. Hier worden denken en doen echt gecombineerd en we denken in kwartalen. Ieder kwartaal staat in het teken van een deel of doelgroep van het programma en we ontwerpen dat een half jaar vooruit, niet verder. Zo kunnen we goed schakelen op wat de praktijk vraagt en aangeeft. Tegelijk zorgen we wel voor structuur. We houden goed bij wat we met welke doelgroepen hebben gedaan en hoe de planning er voor de komende kwartalen uitziet. De bouwstenen en gemeenschappelijke taal helpt daar erg bij. Communicatie heeft hierin ook een belangrijke rol; hiermee hebben we structureel afstemming en een strategie.
Wat ik ook heel bijzonder vind in de samenwerking is dat er met zoveel betrokkenheid wordt meegedacht én meegewerkt. Zo hebben zich, na de Koersweek voor de leidinggevenden die door Sioo en het ontwerpteam werd begeleid, allerlei leidinggevenden gemeld die zelf de Koers in hun teams wilden agenderen, soms met hulp van Sioo. Daardoor zien we dat het programma zich als een olievlek uitspreidt.”
Ook bij de 2e Koersweek, die voor medewerkers was, is er massaal gereageerd door leidinggevenden op de oproep voor het begeleiden van de koerscafés voor medewerkers.
Irene: “Ja, dat is mooi om te zien hoe het groeit, het is ook echt een proces van halen en brengen. Een facet van hoe we werken met Sioo, maar ook intern met onze stakeholders. En dat is ook de cultuur die we in SZ willen: zorgen voor ruimte om mee te denken en mee te doen, en inspraak als het gaat om waar de behoefte ligt en dat omzetten naar een concreet aanbod, waar ieder ook weer zijn bijdrage aan levert. Draag je steentje bij.”
Wacht even…koersweek…ambassadeurs…olievlek…? Dat is een mooie brug naar hoe ziet het Ontwikkelprogramma eruit… Wat vindt er zoal plaats?
Irene: “We zijn gestart met het laden van de Koers die 5 pijlers kent. We hebben bouwstenen gemaakt samen met (medisch) bestuurders en management, zoals kernwaarden, dimensies, van–naar-bewegingen. Om zo het Ontwikkelprogramma goed te verbinden aan de koers van het Slingeland Ziekenhuis alsook aan de andere twee programma’s Nieuwbouw en T&I.
We hebben toen zorgvuldig invulling gegeven aan het waarom van het Ontwikkelprogramma en hoe dat zijn uitwerking heeft naar alle doelgroepen. Ook aan de belangrijke rol die het topmanagement heeft in het Ontwikkelprogramma is aandacht geschonken. Zo ontstond er, met houvast aan de bouwstenen, gemeenschappelijke taal.
We werken met Koersmomenten. Eerst koersbijeenkomsten met (medisch) bestuur, management en stafleden over het waarom en de opzet van de eerste fase van het Ontwikkelprogramma en ook weer hoe dat verbonden is aan de koers.
Daarna is in de ‘Koersweek’ in korte bijeenkomsten door (medisch) teammanagers door de hele organisatie heen de vlam van de koers verder aangewakkerd. Daarbij zijn koerskits uitgereikt met aantrekkelijk materiaal dat de leidinggevenden goed kunnen inzetten om de volgende vertaalslag te maken naar hun medewerkers. Er is een film als introductiemateriaal gemaakt: https://youtu.be/DlUAXDU5B5E
Daarmee is er een mooie basis gelegd. We zitten nu in de fase waarin we nieuwe kennis en vaardigheden aanreiken die nodig zijn voor de leiders én de medewerkers van het huis om de koers te realiseren. Voor iedere doelgroep op een passende manier. Zo organiseren we voor het (medisch) management masterclasses en workshops gericht op de bouwstenen. In de masterclasses gaat het meer om het delen van nieuwe kennis en dat doen we met grote groepen tegelijk. In de workshops vindt in kleine groepen de verdieping plaats en is er veel ruimte om de eigen praktijk in te brengen.”
Irene vertelt: “Een experimentele stap in het Ontwikkelprogramma is ‘Medewerkers aan het roer’. Middels een uitnodiging vorig najaar hebben we medewerkers gevraagd wie naast zijn werk mee wil werken aan programma transformatie en innovatie in een projectrol. Het idee is dat medewerkers die zich hebben aangemeld, daarvoor tijdelijk een aantal uren krijgen en dus gewoon ook hun eigen werk blijven doen. We hebben ontdekt dat we daarmee een categorie medewerkers aanboren die heel veel plezier hebben in hun functie, maar die ook in hun hoofd en hart wel ruimte en interesse hebben voor iets anders. En juist die combinatie van je eigen werk blijven doen en tegelijk meewerken aan onze projecten is zo waardevol. Er is veel belangstelling voor. Echt fantastisch dat mensen met zoveel liefde hun werk willen blijven doen en zich tegelijk sterk willen maken voor vernieuwing in het Slingeland Ziekenhuis. Het is een experiment, dus soms is het even zoeken en niet iedereen heeft meteen een project. Dat ‘leren en proberen’ hoort bij het Ontwikkelprogramma”.
Francine vult aan: “In periodieke bijeenkomsten met deze medewerkers aan het roer reiken we hen handvatten aan om hun rol als projectleider of projectlid in die concrete veranderprojecten zo goed mogelijk invulling te geven. We reflecteren met elkaar over wat er goed gaat en wat minder, wat we daarvan kunnen leren en reiken veranderkundige inzichten aan die relevant zijn voor de fase waarin ze zijn. Het kan ook gaan over hoe de dynamiek in het projectteam is en hoe ze daar samen aan kunnen werken. Zo maken we ook in dit onderdeel van het programma de verbinding met Persoonlijk Leiderschap, Leiderschap in Samenspel en Collectief Leiderschap. Wat vooral leuk is om te zien, is hoe goed ze elkaar kunnen helpen met de verschillende ervaringen en expertises die zij zelf bij elkaar brengen. En dit nemen ze mee naar hun team; zo is er persoonlijke groei en kruisbestuiving.”
Welke bewegingen zien jullie nu al?
Irene: “Er is zich een nieuw samenspel aan het ontwikkelen. Er is focus dankzij de bouwstenen. En ik denk dat we nu al kunnen zeggen dat we ons van ‘top-down denken’ ontwikkelen naar ‘bottom-up denken’.” “Daarnaast wordt het over elkaars muren denken en werken en het samenwerken in multidisciplinaire teams meer natuurlijk; dit geeft ook meer begrip van de collectieve verantwoordelijkheid.”
Bouchra: “Dit zie ik al duidelijk binnen mijn HR team, waar bij alle ziekenhuisbrede projecten, geïnitieerd door HR, nauw wordt samengewerkt met de gebruikers. Ik geloof in samenwerken en elkaars krachten bundelen en dat zien wij ook terug. Daarnaast zie ik ook een mooie beweging op het gebied van persoonlijk leiderschap, dat zie ik nu wel door het hele huis toenemen. Dat naar voren treden, eigenaarschap nemen, dat is echt heel duidelijk.
Francine: “We krijgen ook spontaan vragen vanuit verschillende kanten om in teamverband onderdeel uit te maken van het Ontwikkelprogramma. Dat is dus een beweging van focus op de eigen rol naar focus op het collectief van het team. Daar zijn ook afdelingsoverschrijdende teams bij, zoals dat van de verpleegkundig specialisten. We zijn positief verrast door de ontwikkelvragen die zo op ons afkomen en we zorgen dat we dit een logische plek in het geheel geven.”
Bouchra last nog even een compliment in voor de rol van Francine en het Sioo: “Francine helpt ons enorm bij het kijken naar hoe het programma zijn uitwerking heeft. Wat zien we nu echt gebeuren en wat betekent dat voor het vervolg. Hoe zorgen we ervoor dat we ook iets verder kijken dan naar de eerstvolgende stap? Welke groepen zijn nu geëngageerd en welke niet en hoe kunnen we die bereiken?”
En wat is nu de volgende stap?
Francine: “We blijven in ieder geval de masterclasses, workshops en versnellingskamers nu verder brengen. Intussen denken we na over hoe we verder gaan. Een volgende keer kunnen we daar zeker meer over vertellen!”
Dit is het eerste deel van een drieluik over de ontwikkeling én uitvoering van dit ontwikkelprogramma. Lees het tweede deel in “De kracht van samen (deel 2)”.
Auteur
Angélique Triesscheijn – van Groeninghen, programmamanager bij Sioo.
Interview rond het Ontwikkelprogramma bij het Slingeland Ziekenhuis
In het voorjaar van 2022 zijn het Slingeland Ziekenhuis en Sioo een bijzondere samenwerking gestart met het Ontwikkelprogramma. Angélique Triesscheijn (programmamanager Sioo) ging in gesprek met Irene van Schriek, Directeur Zorgbedrijf en Bouchra Heuten – Ghandi, Hoofd Human Resource en Ontwikkeling, beiden van het Slingeland Ziekenhuis. En met Sioo-collega Francine Lameris, programmamanager.
Over de ontwikkeling én uitvoering van dit programma zullen we regelmatig publiceren. Dit interview is het eerste in een reeks van verhalen. Dit eerste verhaal gaat vooral over hoe bij het ontwerpen van en ook ín het programma er grote betrokkenheid is van management en medewerkers. En beschrijft ook al wat van de opbouw van de eerste fase van het programma.
Ziekenhuizen werken continu aan vernieuwing en verandering. Hoe is dat bij het Slingeland Ziekenhuis, welke plek heeft dit Ontwikkelprogramma daarin?
Irene vertelt: “Aanleiding voor het opstarten van een programma gericht op medewerkers en op gedrag, zijn de uitdagingen die wij op ons af zien komen en het besef dat dat vraagt om aanpassing van gedrag van ons allemaal. Het Ontwikkelprogramma is een van de drie belangrijke programma’s die we momenteel in het Slingeland Ziekenhuis doen. De andere twee zijn Nieuwbouw en Transformatie & Innovatie (T&I). Deze drie programma’s werken aan eenzelfde doel: handen en voeten geven aan onze Koers. De drie programma’s zijn verbonden met elkaar: voor de nieuwbouw is gekozen voor een campusmodel waarin ook partners uit de keten een plek krijgen. T&I gaat over processen ten behoeve van innovatie en samenwerking onderling en in de keten. Dit is nodig om succesvol de nieuwbouw te betrekken, maar is uiteraard breder dan dat. En het gaat om continuïteit en toekomstbestendigheid. Het Ontwikkelprogramma is dus gericht op de mensen die de nieuwe processen in de nieuwbouw werkend maken. Het programma geeft iedereen in het Slingeland Ziekenhuis de kans om zich het nieuwe werken eigen te maken, maar ook om het mee vorm te geven en bij te dragen.“
Dit programma heet het Ontwikkelprogramma. Hoe kwamen jullie op deze naam?
Bouchra pakt het woord: “Dit is een programma voor álle medewerkers en medisch specialisten van het Slingeland Ziekenhuis. Want als we future fit en wendbaar willen zijn, dan gaat dat ons allemaal aan. Iedereen kan daarin persoonlijk leiderschap oppakken. Daarom is het dus niet een leiderschapsprogramma, maar een programma voor de ontwikkeling van ons allemaal. Vandaar Ontwikkelprogramma.”
Wat is jullie rol in het Ontwikkelprogramma?
Irene: “Bouchra, Francine en ik zijn samen met collega Sjoerd Reinders, medisch directeur, cardioloog en MSC bestuurslid, de ontwerpgroep die het Ontwikkelprogramma steeds een stap verder brengt. We brengen ieder onze eigen invalshoek in: Bouchra de HR-kant, Sjoerd de medisch specialistische invalshoek en ik vanuit het Zorgbedrijf de businesskant van het Slingeland Ziekenhuis. Francine brengt de Sioo-expertise op het gebied van ontwikkelen en veranderen in.”
Bouchra: “Ik vind dit een mooie combi. Meestal worden dit soort programma’s als het ware uitgerold vanuit HR. In dit traject zit de kracht in de nauwe samenwerking met de business, met de zorg zelf. En Francine betrekt natuurlijk haar collega’s van Sioo: Reinout van Asbeck en Rob Vinke zijn daarin de rode draad. Verder zijn er experts betrokken zoals nu Jesse Segers van Sioo voor leiderschap, Philip Idenburg van Bebright voor transformatie en innovatie in de zorg, Nikki Willems van CommonEye voor thema’s op het gebied van samenwerking, er is een heel team betrokken. Zeker ook intern; daarover later meer.”
Hoe zijn jullie te werk gegaan bij het ontwerpen van dit programma?
Bouchra: “We zijn met de ontwerpgroep van scratch af aan begonnen. Dat is ook wel de reden dat we voor Sioo hebben gekozen, het sprak ons aan dat jullie in cocreatie met ons het programma zouden ontwerpen. We hebben een lege brown paper opgehangen en daarop hebben we samen met Francine en Reinout de contouren van het ontwikkelproces vormgegeven. De eerste stappen en fasen van het programma werden toen al zichtbaar. En toen ontstond ook het idee van een programma voor iedereen en dus Ontwikkelprogramma. De eerste stap was het actief delen en laden van de koers van het Slingeland Ziekenhuis. We bedachten ook dat we het programma stap voor stap, iteratief, wilden ontwerpen en uitvoeren. Steeds tussentijds reflecteren op waar we staan, hoe wordt het ontvangen en waar ligt de behoefte en dan doorontwerpen en verder uitvoeren. We zijn destijds gestart met een grotere ontwerpgroep. Reflecterend op ons eigen werk, merkten we dat we onszelf anders moesten organiseren om snelheid en slagkracht te behouden. Nu schakelen we onderling. En bespreken we output en voorstellen met een klankbordgroep. Dat werkt erg goed. De klankbordgroep is inmiddels een brede vertegenwoordiging van echt alle geledingen van het huis: zoals communicatie, bestuur, medisch specialisten, verpleegkundigen, managers. En daaromheen is inmiddels een collectief van stakeholders die op hun beurt ook weer trekkers zijn naar hun achterban. Zij denken en doen goed mee en zijn tegelijk ambassadeurs van het Ontwikkelprogramma geworden. Dus de coalitie wordt steeds groter en dat was precies de bedoeling!”
Hoe is dat voor jou, Francine? Wat vind je kenmerkend aan deze wijze van ontwerpen?
Francine: “Nou, ik moet wel bekennen dat ik altijd een voorstander ben van kijken naar wat nodig is en dat er tijd en dialoog voor nodig is om dat uit te vinden. Dat gaat niet op één dag. En dat moet je samen doen. En dan is het heel fijn dat het Slingeland waar we mee samenwerken daar ook helemaal achter staat. In andere omgevingen is het wel eens nodig om, vanuit meer houvast, te starten met een conceptprogramma. Dat bij te stellen en zo tot een programma te komen dat van start tot finish al is ontworpen en een jaar of anderhalf jaar vooruit is gepland. Hier worden denken en doen echt gecombineerd en we denken in kwartalen. Ieder kwartaal staat in het teken van een deel of doelgroep van het programma en we ontwerpen dat een half jaar vooruit, niet verder. Zo kunnen we goed schakelen op wat de praktijk vraagt en aangeeft. Tegelijk zorgen we wel voor structuur. We houden goed bij wat we met welke doelgroepen hebben gedaan en hoe de planning er voor de komende kwartalen uitziet. De bouwstenen en gemeenschappelijke taal helpt daar erg bij. Communicatie heeft hierin ook een belangrijke rol; hiermee hebben we structureel afstemming en een strategie.
Wat ik ook heel bijzonder vind in de samenwerking is dat er met zoveel betrokkenheid wordt meegedacht én meegewerkt. Zo hebben zich, na de Koersweek voor de leidinggevenden die door Sioo en het ontwerpteam werd begeleid, allerlei leidinggevenden gemeld die zelf de Koers in hun teams wilden agenderen, soms met hulp van Sioo. Daardoor zien we dat het programma zich als een olievlek uitspreidt.”
Ook bij de 2e Koersweek, die voor medewerkers was, is er massaal gereageerd door leidinggevenden op de oproep voor het begeleiden van de koerscafés voor medewerkers.
Irene: “Ja, dat is mooi om te zien hoe het groeit, het is ook echt een proces van halen en brengen. Een facet van hoe we werken met Sioo, maar ook intern met onze stakeholders. En dat is ook de cultuur die we in SZ willen: zorgen voor ruimte om mee te denken en mee te doen, en inspraak als het gaat om waar de behoefte ligt en dat omzetten naar een concreet aanbod, waar ieder ook weer zijn bijdrage aan levert. Draag je steentje bij.”
Wacht even…koersweek…ambassadeurs…olievlek…? Dat is een mooie brug naar hoe ziet het Ontwikkelprogramma eruit… Wat vindt er zoal plaats?
Irene: “We zijn gestart met het laden van de Koers die 5 pijlers kent. We hebben bouwstenen gemaakt samen met (medisch) bestuurders en management, zoals kernwaarden, dimensies, van–naar-bewegingen. Om zo het Ontwikkelprogramma goed te verbinden aan de koers van het Slingeland Ziekenhuis alsook aan de andere twee programma’s Nieuwbouw en T&I.
We hebben toen zorgvuldig invulling gegeven aan het waarom van het Ontwikkelprogramma en hoe dat zijn uitwerking heeft naar alle doelgroepen. Ook aan de belangrijke rol die het topmanagement heeft in het Ontwikkelprogramma is aandacht geschonken. Zo ontstond er, met houvast aan de bouwstenen, gemeenschappelijke taal.
We werken met Koersmomenten. Eerst koersbijeenkomsten met (medisch) bestuur, management en stafleden over het waarom en de opzet van de eerste fase van het Ontwikkelprogramma en ook weer hoe dat verbonden is aan de koers.
Daarna is in de ‘Koersweek’ in korte bijeenkomsten door (medisch) teammanagers door de hele organisatie heen de vlam van de koers verder aangewakkerd. Daarbij zijn koerskits uitgereikt met aantrekkelijk materiaal dat de leidinggevenden goed kunnen inzetten om de volgende vertaalslag te maken naar hun medewerkers. Er is een film als introductiemateriaal gemaakt: https://youtu.be/DlUAXDU5B5E
Daarmee is er een mooie basis gelegd. We zitten nu in de fase waarin we nieuwe kennis en vaardigheden aanreiken die nodig zijn voor de leiders én de medewerkers van het huis om de koers te realiseren. Voor iedere doelgroep op een passende manier. Zo organiseren we voor het (medisch) management masterclasses en workshops gericht op de bouwstenen. In de masterclasses gaat het meer om het delen van nieuwe kennis en dat doen we met grote groepen tegelijk. In de workshops vindt in kleine groepen de verdieping plaats en is er veel ruimte om de eigen praktijk in te brengen.”
Irene vertelt: “Een experimentele stap in het Ontwikkelprogramma is ‘Medewerkers aan het roer’. Middels een uitnodiging vorig najaar hebben we medewerkers gevraagd wie naast zijn werk mee wil werken aan programma transformatie en innovatie in een projectrol. Het idee is dat medewerkers die zich hebben aangemeld, daarvoor tijdelijk een aantal uren krijgen en dus gewoon ook hun eigen werk blijven doen. We hebben ontdekt dat we daarmee een categorie medewerkers aanboren die heel veel plezier hebben in hun functie, maar die ook in hun hoofd en hart wel ruimte en interesse hebben voor iets anders. En juist die combinatie van je eigen werk blijven doen en tegelijk meewerken aan onze projecten is zo waardevol. Er is veel belangstelling voor. Echt fantastisch dat mensen met zoveel liefde hun werk willen blijven doen en zich tegelijk sterk willen maken voor vernieuwing in het Slingeland Ziekenhuis. Het is een experiment, dus soms is het even zoeken en niet iedereen heeft meteen een project. Dat ‘leren en proberen’ hoort bij het Ontwikkelprogramma”.
Francine vult aan: “In periodieke bijeenkomsten met deze medewerkers aan het roer reiken we hen handvatten aan om hun rol als projectleider of projectlid in die concrete veranderprojecten zo goed mogelijk invulling te geven. We reflecteren met elkaar over wat er goed gaat en wat minder, wat we daarvan kunnen leren en reiken veranderkundige inzichten aan die relevant zijn voor de fase waarin ze zijn. Het kan ook gaan over hoe de dynamiek in het projectteam is en hoe ze daar samen aan kunnen werken. Zo maken we ook in dit onderdeel van het programma de verbinding met Persoonlijk Leiderschap, Leiderschap in Samenspel en Collectief Leiderschap. Wat vooral leuk is om te zien, is hoe goed ze elkaar kunnen helpen met de verschillende ervaringen en expertises die zij zelf bij elkaar brengen. En dit nemen ze mee naar hun team; zo is er persoonlijke groei en kruisbestuiving.”
Welke bewegingen zien jullie nu al?
Irene: “Er is zich een nieuw samenspel aan het ontwikkelen. Er is focus dankzij de bouwstenen. En ik denk dat we nu al kunnen zeggen dat we ons van ‘top-down denken’ ontwikkelen naar ‘bottom-up denken’.” “Daarnaast wordt het over elkaars muren denken en werken en het samenwerken in multidisciplinaire teams meer natuurlijk; dit geeft ook meer begrip van de collectieve verantwoordelijkheid.”
Bouchra: “Dit zie ik al duidelijk binnen mijn HR team, waar bij alle ziekenhuisbrede projecten, geïnitieerd door HR, nauw wordt samengewerkt met de gebruikers. Ik geloof in samenwerken en elkaars krachten bundelen en dat zien wij ook terug. Daarnaast zie ik ook een mooie beweging op het gebied van persoonlijk leiderschap, dat zie ik nu wel door het hele huis toenemen. Dat naar voren treden, eigenaarschap nemen, dat is echt heel duidelijk.
Francine: “We krijgen ook spontaan vragen vanuit verschillende kanten om in teamverband onderdeel uit te maken van het Ontwikkelprogramma. Dat is dus een beweging van focus op de eigen rol naar focus op het collectief van het team. Daar zijn ook afdelingsoverschrijdende teams bij, zoals dat van de verpleegkundig specialisten. We zijn positief verrast door de ontwikkelvragen die zo op ons afkomen en we zorgen dat we dit een logische plek in het geheel geven.”
Bouchra last nog even een compliment in voor de rol van Francine en het Sioo: “Francine helpt ons enorm bij het kijken naar hoe het programma zijn uitwerking heeft. Wat zien we nu echt gebeuren en wat betekent dat voor het vervolg. Hoe zorgen we ervoor dat we ook iets verder kijken dan naar de eerstvolgende stap? Welke groepen zijn nu geëngageerd en welke niet en hoe kunnen we die bereiken?”
En wat is nu de volgende stap?
Francine: “We blijven in ieder geval de masterclasses, workshops en versnellingskamers nu verder brengen. Intussen denken we na over hoe we verder gaan. Een volgende keer kunnen we daar zeker meer over vertellen!”
Dit is het eerste deel van een drieluik over de ontwikkeling én uitvoering van dit ontwikkelprogramma. Lees het tweede deel in “De kracht van samen (deel 2)”.
Auteur
Angélique Triesscheijn – van Groeninghen, programmamanager bij Sioo.